ممیز و غیر ممیز، از واژگان فقهی مهمی است که به خاطر بار تکلیف فقهی، نیازمند بررسی و ارزیابی است؛ زیرا تا ممیز و غیر ممیز معلوم و مشخص نشود، نمیتوان بار فقهیای را که از ممیز و غیر ممیز حاصل میشود، دریافت کرد؛ چرا که فقه به دلیل گستردگی و فروعاتی که دارد، نیازمند تحقیق و تفحص است. مقاله حاضر، به بررسی واژه ممیز در لغت و اصطلاح و در شش دیدگاه از فقهای امامیه و بیان نظر اجمالی علمای اهل سنت و سپس به تبیین واژه غیر ممیز با روش کتابخانهای میپردازد.
شش دیدگاه به طور اجمال عبارت است از: 1. تشخیص آسیب بیشتر و کمتر و نیز تشخیص سودمندتر از سودمند؛ 2. ملاک تشخیص عرف است؛ 3. برخی فقهای معاصر، سخن از ممیز را به طور اجمال در ذیل مباحثی، همچون سلام ممیز بر شخص مصلی، شرایط ذبح و غیره مطرح کردهاند؛ 4. ملاک تشخیص زن و مرد است؛ 5. صغیری که به بلوغ شرعی نرسیده است؛ 6. قدرت تشخیص عورت و غیر عورت را داشته باشد. در بین دیدگاهها اشکالاتی به دیدگاه اول و دوم گرفته میشود و جواب اشکال نیز داده میشود. در دیدگاه سوم نظر یکی از اهل سنت به صورت مصداقی بیان میشود.
طیبی, محمد, & یعقوب پور, ملیحه. (1400). بررسی تطبیقی واژه و مفهوم ممیز و غیر ممیز در فقه امامیه و اهل سنت. دوفصلنامه مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده, 1(1), 140-157.
MLA
محمد طیبی; ملیحه یعقوب پور. "بررسی تطبیقی واژه و مفهوم ممیز و غیر ممیز در فقه امامیه و اهل سنت". دوفصلنامه مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده, 1, 1, 1400, 140-157.
HARVARD
طیبی, محمد, یعقوب پور, ملیحه. (1400). 'بررسی تطبیقی واژه و مفهوم ممیز و غیر ممیز در فقه امامیه و اهل سنت', دوفصلنامه مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده, 1(1), pp. 140-157.
VANCOUVER
طیبی, محمد, یعقوب پور, ملیحه. بررسی تطبیقی واژه و مفهوم ممیز و غیر ممیز در فقه امامیه و اهل سنت. دوفصلنامه مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده, 1400; 1(1): 140-157.